Blog | Rob van Helmond over productierechten

Is het beter om rechten te kopen in plaats van te leasen? Worden ze niet een keer afgeschaft? Deze vragen over productierechten worden mij regelmatig gesteld.

Uitspraken minister over productierechten
Als we de uitspraken van toenmalig minister van LNV – Carola Schouten – in 2018 erbij halen, zouden we ervan uit moeten gaan dat productierechten een houdbaarheidsdatum hebben. Ze sprak zich destijds uit over het toepassen van deze rechten als tijdelijk middel om “een duurzame balans tussen productie van mest en beschikbare afzetruimte te bereiken”. Op dat moment dacht ze nog aan een termijn van 10 jaar om dat doel te bereiken. Dat zou betekenen dat rechten zoals pluimvee-, varkens- en fosfaatrechten een voorlopige einddatum van 1 januari 2028 hebben.  

Afhankelijk van de beschikbare middelen
Het antwoord op de vraag of het dan verstandig is om nu nog rechten te kopen hangt uiteraard af van de beschikbare middelen die wel of niet aanwezig zijn om ze te kunnen financieren. En hoe kijk je tegen de toekomst van je bedrijf aan? Is er op korte termijn een bancaire financiering nodig voor een uitbreiding of aanpassing? Dan is de kans aanwezig dat de bank eist dat je voor een groot deel de benodigde rechten uit eigen middelen hebt aangeschaft of gaat aanschaffen. Dit geldt vaak ook voor de rechten die nodig zijn voor de uitbreiding.  

Fosfaatrechten
Puur economisch bekeken geldt voor pluimvee- en varkensrechten dat de leaseprijs slechts 4% van de koopprijs bedraagt. Bij fosfaatrechten ligt dit momenteel op maar liefst 20%. Voor een melkveehouder zou het economisch op langere termijn dan beter zijn om te kopen in plaats van te blijven leasen. 

Afschrijvingen gekochte fosfaatrechten
Tot slot spelen de fiscale afschrijvingsmogelijkheden nog een belangrijke rol. Gekochte fosfaatrechten die in het eigen bedrijf worden gebruikt, of waarbij de intentie bestaat om deze in het eigen bedrijf te gaan gebruiken, worden (fiscaal) gezien als een bedrijfsmiddel. Er kan tijdsevenredig op worden afgeschreven met als einddatum 1 januari 2028. Wanneer je op 1 januari 2024 rechten koopt voor een bedrag van € 100.000,- heb je, in beginsel, vier jaar de tijd om deze af te schrijven met € 25.000,- per jaar. Let op, indien jij rechten hebt gekocht op 1 december afgelopen jaar en deze per voornoemde datum in gebruik hebt genomen, kon er in principe nog maar 1 maand worden afgeschreven. Indien in 2023 geïnvesteerd wordt in 0% fosfaatrechten, en in 2023 bij RVO worden geregistreerd, is het niet mogelijk deze in 2023 in gebruik te nemen waardoor er pas afgeschreven mag worden met ingang van 1 januari 2024.  

Varkens- en pluimveerechten
Varkensrechten die zijn aangekocht op of na 1 januari 2018 kunnen ook worden afgeschreven tot de verwachte einddatum van 1 januari 2028. Voor eerder aangekochte varkensrechten blijft het oorspronkelijke afschrijvingsregime gelden naar de einddatum 1 januari 2018. Pluimveerechten zijn als bedrijfsmiddel qua afschrijvingsregime gelijk aan die van de varkensrechten. Beiden zijn opgenomen in de jaarlijkse landbouwnormen zoals beschikbaar gesteld in januari van elk jaar door de belastingdienst.  

Productierechten blijven naar verwachting bestaan na 2028
Dat er daadwerkelijk in 2028 een einde komt aan productierechten lijkt mij onwaarschijnlijk. Het is voor de overheid immers een eenvoudig instrument waarmee ze de fosfaatproductie kan reguleren. Tevens zijn ze dan ook de knop kwijt waaraan gedraaid kan worden om de afromingspercentages naar boven of beneden bij te stellen. Sowieso verwacht ik dat er dan een alternatief systeem zal komen waarbij je aantal productierechten op enig moment als referentie zal gelden.  

Wil je sparren over productierechten of over andere zaken rondom jouw bedrijfsvoering? Mijn collega's en ik staan graag voor je klaar. Neem dus gerust contact op.  

Neem contact op